Η Πόλις

Κάθε προσπάθεια μου μια καταδίκη είναι γραφτή·

Φυλές-Τάξεις-Πλούτος εμφανίζονται ως τα πλέον στιβαρά κριτήρια, ώστε να επιτείνεται ο εδαφικός διαχωρισμός-να σχηματοποιείται το γεωγραφικό ανάγλυφο πάνω σε διακριτές γειτονιές-να παγιώνεται η χωρική πόλωση. Προγενέστεροι τρόποι οργάνωσης έχουν κληροδοτήσει στα ευρωπαϊκά αστικά κέντρα εν παραδείγματι τη «φυσική δομή» τους την ίδια στιγμή που τα βορειοαμερικανικά αστικά κέντρα έχουν στην ιστορική φαρέτρα τους εντονότερη την εμφάνιση μειονοτικών πληθυσμών. Δεν είναι τυχαία στο αμερικανικό έδαφος η ανάδυση των sweatshops=εστίες μεταποίησης που συγκεντρώνει περιοριστικά εμπόδια τόσο στην εκμετάλλευση της εργασίας όσο και στη διακυβέρνηση, η οποία «εκλεπτύνεται» στα όρια της δημοτικής ενότητας ενώ στο ευρωπαϊκό έδαφος αδειοδοτείται ο δημοσιοκεντρικός χαρακτήρας κυβερνητισμού, κατά τον οποίο το εμπροσθοβαρές της κρατικής χρηματοδότησης συνιστά ο Δημόσιος Τομέας, χωρίς ωστόσο να επιτυγχάνεται η ισομέρεια όσον αφορά στον καταμερισμό των υπηρεσιών στο εσωτερικό της συνολικής επικράτειας. Ακόπως τεκμαίρεται πως η μορφολογία των ευρωπαϊκών δομών είναι αποτέλεσμα φιλοσοφικών κωδίκων, οι οποίοι αποτρέπουν τον επιπολασμό εμπορικών εδρών περιφερειακά, πολεοδομικό παρεπόμενο των παραμέτρων της «Ιδεολογίας της ατομικής ιδιοκτησίας=privatism».
Επιπροσθέτως μελέτες των Andrusz-Harloe-Dick-Rimmer-Potter-Fielding καταλήγουν σε διασαφήνιση των τύπων οικιστικών συνόλων ανάλογα με τη βαθμίδα Κόσμου. «Τρίτος Κόσμος» συνιστά όρο ενδιάμεσο, αφού τα κοινωνικά περιγράμματα που τον απαρτίζουν δεν προσιδιάζουν ουτε στον «Πρώτο Κόσμο», οι αστικού τύπου Δημοκρατίες κατ’ εξοχήν καπιταλιστικού κρατισμού, ούτε στον «Δεύτερο Κόσμο», τα κομμουνιστικά σκαριφήματα κατ’ εξοχήν γραφειοκρατικού συγκεντρωτισμού. Το οξύμωρον ωστόσο είναι πως, ενώ οι περιοχές του «Τρίτου Κόσμου» δεν διακρατούν «καπιταλιστικό» μήτε «κομμουνιστικό» σχεδιασμό, διαφέρουν όμως και μεταξύ τους, με αποτέλεσμα η διακριτότητα των χαρακτηριστικών, που θα καθιστούσαν την περιοχή αστική ή επαρχιακή, να αμβλύνεται στα παραγνωριστικά στοιχεία της, κάτι που οδήγησε τους «Ειδικούς» να μεριμνήσουν προς αλλαγή ορολογίας και κατ’ επέκταση ο όρος «Τρίτος Κόσμος» να αντικατασταθεί από τον όρο «Αναπτυσσόμενη οικονομία», μία προλείανση εκδυτικισμού δηλαδή αλλά δίχως τα «ήπια τερτίπια» μετάβασης.
Αδόκιμο να παραλειφθεί η οικονομική μεταβολή που υπέστησαν τα αστικά κέντρα κατά τη δεκαετία του 1970, γνωστή ως μεταιχμιακή, αφού η ισορροπία στη διελκυστίνδα αφ’ ενός της λήξης της «Χρυσής Τριαντακονταετίας=Les trente glorieuses» και αφ’ ετέρου της πρόσδεσης στο άρμα «Νεοφορντιστικού καθεστώτος» κρίνεται ανεπαρκής, με την εύνοια να δίνει τη σκυτάλη στον Τριτογενή Τομέα, να καθηλώνει ταυτοχρόνως τους Πρωτογενή-Δευτερογενή και να διεμβολίζει την κοινωνική γεωγραφία των σύγχρονων πόλεων. Η αναδιάρθρωση στη σχάρα της παραγωγής απεικονίστηκε στην αντενέργεια ανάμεσα στην ολιγοπωλιακή κατεύθυνση των μεγάλων επιχειρήσεων και στην ευέλικτη απομάκρυνση των μικρότερων, κάτι που μοιραία αναδιάταξε τους όρους παραγωγής σε δραστηριότητα μητροπολιτική-εθνική-διεθνή.
Όλες αυτές οι λειτουργικές διαφορές ενορχηστρώνουν ασαφή όρια των παρυφών ή του κέντρου μιας οικιστικής δομής, καθώς και τους λόγους ίδρύσεως-επέκτασης-ανάπτυξής της, αφού φιλελεύθερες πρακτικές συγκεντρώνουν την εκτεταμένη δραστηριότητά τους σε «στρατηγικά σημεία διαχείρισης» δημιουργώντας μία επαγγελματική ιεραρχία και απορρυθμίζοντας ταυτοχρόνως εδαφικά τους πληθυσμούς:

η αποβιομηχάνιση των αστικών περιφερειών=deindustrialization
η αποκέντρωση=decentralization περιθωριοποιεί τον μεταποιητικό τομέα
η μεταμόρφωση των μεγάλων πόλεων σε Οικουμενικές Πόλεις=world cities
η υπερεξιδείκευση των μητροπολιτικών κέντρων σε Παγκοσμιουπόλεις=global cities
η επανασυγκέντρωση=recentralization των κυκλωμάτων «οικονομικών-τεχνολογικών ανταλλαγών» με τη μετακίνηση των «Υπηρεσιών υψηλού επιπέδου» στις Παγκοσμιουπόλεις και στις Οικουμενικές Πόλεις.

Είναι η λεγόμενη «χωρική πόλωση», κατά την οποία μέσα στο ίδιο το άστυ «εξευγενίζονται» κάποιες περιοχές που προορίζονται για την «εργασιακή-κοινωνική ελίτ» και τους «θύλακες υπερδικτυωμένων ανθρώπων-επιχειρήσεων-θεσμών», οι οποίοι ελέγχουν πλήρως την πληροφορία δια μέσω της χρήσης των προϊόντων Τεχνολογίας, στον αντίποδα «περιφράσσονται κοινότητες» λόγω της πολιτισμικής τους αμεταβλητότητας.
Δεν είναι μόνο η πόλη που επαίρεται για τη συγκέντρωση της οικονομικής δραστηριότητας-των πολιτικών εξελίξεων-των ιδεολογικών τάσεων-της επιστημονικής παραγωγής-της καλλιτεχνικής δημιουργίας αμφισβητώντας τον οργασμό της Επαρχίας στους ανάλογους τομείς. Είναι και οι συνοικίες μιας ίδιας πόλης, οι οποίες εμφανίζονται ως υπερέχουσες, διαμορφώνοντας «κοινωνική βαρύτητα» μιας περιοχής έναντι κάποια άλλης. Είναι η «κατακερματισμένη αστικότητα=splintering urbanism», δια σκέψεως των Stephen Graham & Simon Marvin.